Fundación Secretariado Gitano

Ijitoen Idazkaritza Fundazioaren Proposamenak 2024ko Euskadiko Hauteskunde Autonomikoetarako [editar]

• Incidencia y defensa de derechos
• País Vasco

2024ko apirilaren 21ean eginpo diren Euskadiko hauterkundiak funtsezkoak dira krisi desberdinen ondorengo indarberritze-aldi baten oinarriak finkatzeko. Egoera sozial ahulenean dauden taldeei eragiten diete, ijitoen komunitateari, esaterako. Gizarte-desberdintasunak gero eta handiagoak diren testuinguru honetan, beharrezkoa da gizarte-babeserako sistema indartzea eta gizarte-politikak indartzea, herritar guztientzako eskubide- eta aukera-berdintasun bermatzeko.

Ijitoen Idazkaritza Fundaziotik hauteskunde-prozesuan eta erabakiak hartzen lagundu nahi dugu, bi norabidetan proposamenak eginez.

Alde batetik, pobreziaren eta gizarte-bazterketaren aurkako politikak indartuz, gizarte-kohesioa eta herritar guztiei eskubide oinarrizkoenak sustatzen dituzten neurrien alde eginez: pobreziaren aurka babestuko duten gutxieneko diru-sarrerak bermatzea, pertsonak aktibatzeko aukera errealak bermatuz; egoera ahulenean dauden pertsonei lehentasuna ematea hezkuntza, enplegu, etxebizitza eta haurtzaroko inbertsioetan.

Bestalde, neurri espezifikoak proposatzen ditugu, besteak beste, pobreziaren eragin handia eta ijitoen komunitateari eragiten dion desberdintasun-arraila sakona, hezkuntzaren, enpleguaren eta etxebizitza baten eskuragarritasunaren esparruetan. Horrez gain, ijitoen bizitzaren arlo guztiei eragiten dien diskriminazioa eta antigitanismoa ere sartzen dira. Beraz, desabantaila-egoera konpentsatzeko neurriak hartu behar dira, eta berdintasuna, gizarteratzea eta parte-hartzea bermatu, Ijitoen Integraziorako eta Partaidetzarako Estrategia Nazionalaren (2021-2030) ildotik eta Ijito Herriarekin 2022-2026 Euskal Estrategia.

Hori guztia Europako Funtsek, bai NextGeneration Funtsek, eta bai 2021-2027 Kohesio Funtsen (FSE+ eta FEDER) programazio-aldi berriak dakartzaten inbertsio-aukerak aprobetxatuz egin da. Erregelamendu horietan, ijitoak aipatzen dira, bereziki, lehentasunezko arretarako gizarte-talde gisa.

11 proposamen ijitoen arteko berdintasunean Aurrera egiteko: gizarteeskubideen bermea, bereizkeriaren aurkako borroka eta aintzatespena eta parte-hartzea sustatzea:

POBREZIAREN AURKAKO, BABES ERAGINKORRA,
gizarte-egoera ahulenean dauden familientzako diru-sarrera egokiak bermatuz, eta, aldi berean, pertsonak gizarte-lanean txertatzeko aktibatzea ziurtatuz.

ESKOLA-PORROTARI AURREEGITEKO TALKA-PLANA,
ikasle ijitoen premietara egokitutako orientazio-, laguntza- eta hezkuntzaerrefortzuko neurriak abian jarriz, derrigorrezko etapa amaitzen dutela ziurtatzeko, eta derrigorrezkoaren ondoko ikasketak egiten jarraitzen dutela ziurtatzeko, arreta berezia jarriz eten digitala murrizteari.

ESKOLAAURREA HARTZEKO ETA HORRI AURRE EGITEKO NEURRIAK ERAGINKORTASUNEZ ABIARAZTEA,
zenbait ikastetxe edo eskolatan ikasle ijitoen kopuru handia kontuan hartuta.

IJITOEN HAURTZAROARI ARRETA BEREZIA EMATEA,
haurren pobreziari ikuspegi integral batetik heltzeko neurri politikoak diseinatzean edo baliabideak esleitzean, Haurren Bermerako ezarritako inbertsio-lehentasunen ildotik.

ZAURGARRITASUN HANDIKO EGOERAN DAUDEN AUZOETAKO ESKU-HARTZEARI ETA BIRGAITZEARI LEHENTASUNA EMATEA
etxebizitza duinak ez ezik, jarduera ekonomikoa, komunikazioak eta baliabide eta zerbitzu publikoetarako sarbidea ere bermatuko dituzten inbertsioak eginez.

ENPLEGUKO POLITIKA AKTIBOAK AREAGOTZEA, BATEZ ERE LEHENTASUNEZKO ARRETARAKO TALDEEI ZUZENDUTAKOAK, IJITOEI ESATEBATERAKO
ibilbide pertsonalizatuetan oinarrituak, persona bakoitzaren hezkuntza- eta lanprofilari egokituak, laneratzeko prozesua errazteko, gaitasun digitaletako prestakuntza ziurtatuz, eta betiere genero-ikuspegia kontuan hartuz.

KALEZ KALEKO SALMENTA BABESTEA ETA MODERNIZATZEA, JARDUERA EKONOMIKO ERRENTAGARRI ETA IRAUNKOR GISA
hiri eta herrien garapen ekonomikoari laguntzen dion hurbileko merkataritza gisa.

EMAKUME IJITOEN AUKERABERDINTASUNA BERMATZEKO JARDUKETAK
bereziki egoera ahulenean daudenena, eta haien gizarte-pertsona eta langarapenerako neurriak sustatuz, emakumeen eta ijitoen egoera bikoitzean pairatzen dituzten desabantailak eta oztopoak konpentsatzeko.

IJITOEN MULTZOARI ERAGITEN DION ARRAIL DIGITALA MURRIZTEKO NEURRI INTEGRATZAILEAK,
herritar gisa, eta kontuan hartuz gaitasun digitaletan beharrezkoa den prestakuntza, eskubideak erabiltzeko eta aukera-berdintasuna lortzeko.

ETNIA- EDO ARRAZAJATORRIAGATIKO BEREIZKERIAREN BIKTIMEI LAGUNTZEKO ETA ORIENTATZEKO NEURRIAK ETA ZERBITZUAK ABIAN JARTZEA,
biktimei jarduteko eta babesteko esparrua eskainiko dietenak, eta ijitoen komunitatearen irudi social negatiboari aurre egiteko sentsibilizazio-ekintzak ere garatuko dituztenak.

IJITOEN KOMUNITATEA INSTITUZIOEN ALDETIK EZAGUTZEA ETA PARTEHARTZEA SUSTATZEA
1.ijitoen historia eta cultura baloratuz, eta ijitoek gizarteko esparru guztietan parte hartzeko baldintzak sortuz.